Det stille semesteret

Ingen i rommet, ingen i den store kantina på Dragefjellet, Det juridiske fakultet, Universitetet i Bergen. Ingen i disken. Ingen studentar, ingen professorar, amanuensar, førstekonsulentar. Ingen bøker, laptopar, telefonar. Ingen jukselappar. Ingen samtalar, ingen latter, ingen blikk. Ingen kaffikoppar.

Ingen. Ingenting.

Berre ei stor aude kantine med fjordutsikt som ingen ser. Berre monoton dur frå mollstemte kjøleskap.

Som om alt er trekt inn i veggene, golvet, stolseta, gjort hemmeleg og latent.

Ein bortgøymd tone

På den andre sida av veggen, Auditorium 1.

Framme frå podiet der ingen forelesar står, kjem song og musikk, ut til stolradene der ingen sit, men ein mann står, med poleringsmaskin.

— Det er rart, seier han, Mehaga Mehulic, at det er så få her, som det brukar å vere så mange.

Fordelen er at han kan ha musikk til arbeidet. Vi gløymer å spørje kva den bosniske artisten syng om, men det er sannsynlegvis noko om kjærleik, nærleik, eller kanskje avstand, smerte. Mehulich er ein erfaren reinhaldar, han kan rutinen, men rutinen er heller ikkje som før. Ulempa er at det blir litt rikeleg med arbeid.

— Vi har vaska overflater to-tre gonger om dagen sidan mars. Dobbelt så mykje arbeid som vanleg, ja, det er det nok minst.

Han flirer sånn som ein flirer når ein er litt oppgitt, men likevel må flire, for det er jo temmeleg surrealistisk det heile.

— Det går hundrevis av liter. Eg ser kassene med sprit som kjem inn, nei, pallar! Vi får inn pallar med antibac!

Mehulich seier han gler seg til dette er over, men samstundes, ikkje alt kjem til å vere heilt over når det er over.

— Det blir nok mykje jobbing etter korona også. Overflatene må reparerast, dei etsar og sprekk opp av all spriten. Men vi fiksar alt, seier han, startar poleringsmaskinen, smiler og skrur opp musikken.

Noko blir borte

Han sit strategisk til der gangar og trapper møtes i HF-bygget, på Det humanistiske fakultet, litt lenger sør på Nygårdshøyden.

Ein normal november ville ført Jan Nilsen til eksamenslokalet, der han kunne brukt det milde falkeblikket sitt og sett til at ingen stressa studentar fann på noko tull. Som do-kortesje kunne han slått av ein prat. Gitt eit oppmuntrande klapp på skuldra til nokon. No er han drilla i sprit og distanse. Eksamensvaktene er blitt smittevernvakter.

Det er ein lett jobb.

Han har matpakke og oppslått PC, får dagane til å gå. Han sit ved vindauget.

— Situasjonar? Ne-he-hei, det er ganske stille.

Innover i korridorane mørknar det, inn i sona til litteraturforskarane, dei latin-kunnige, estetikarane. Den prominent plasserte makuleringsmaskinen er gått i opplag. Ingen bli mint på beskjeden på papiret hengt over sju sikra bossdunkar. «Sensitivt materiale på avveie får nesten alltid konsekvenser».

Utan menneske får alt det andre skine. Linoleumen. Teglsteinen. Gipsen.

Sitjegruppa, lunsjkroken med ingen professor, ingen rettleiar, ingen stipendiat eller mellombels tilsette med makrell i tomat og te på termos. Kontordørene skalka. Dodørene, med tissetrengt mann-symbol på den eine, og dame på den andre, ingen tissetrengte her.

«Hold avstand til dine kollegaer», har nokon printa og hengt opp, medan folk endå var nær nok til å halde avstand. Beskjeden er i og for seg klar, men avsendaren har lagt på eit bilde, gjort det tvitydig, eksistensielt eller kanskje ironisk: Theodor Kittelsens «Pesta i trappen, illustrasjon til Svartedauen».

Ei kontordør opnar seg i mørkret. Ein mann kjem ut. Lukkar døra. Låser.

— Hei.

— Hei.

Så er han borte.

Før var kveldane fylte

Ingen koronaregel utan unntak. Margarita Sierra er frå Colombia, Claudia Hernandez frå Mexico, og har søkt, kome gjennom nålauget, og fått lov til å jobbe på HF-bygget. Dei bur på ein studentbustad der samskipnaden med det no ironiske namnet Sammen jobbar med noko som gjer dette med heimekontor litt ekstra utfordrande.

— Ikkje internett, seier Sierra.

-- Oj, det er vanskeleg.

— Stengt vatn.

— !

— Og elektristitet.

Vedlikehaldsarbeidet, for all del, dette er sikkert ei bra tid til å få gjort slikt, er altså i tillegg til bråk, og mangel på nett når alt er digitalt, vekslande tilgang til eit normalt liv.

— Så det har vore vanskeleg å jobbe med masteroppgåvene, kan du seie, seier Sierra.

— Umogleg, føyer Hernandez til.

Dei er takknemlege for at dei kan få sitje her, her er det mogleg å konsenterere seg, føre ein samtale i ro og mak, før dei eksklusive lesesalane koronastenger for kvelden.

Dei skulle eigentleg ha levert, reist heim i sommar. Skulle ha førebudd seg til jul hos familien. Så kom korona. Så kom, omtrent samstundes, det sub-optimale prosjektet på studentbustaden. No blir dei på ubestemt tid.

— Fram til mars var alt som normalt, så normalt som det kan vere for oss her, seier Hernandez.

— Deretter, crazy.

Det blir jul i år også, berre ikkje Colombia eller Mexico. Dei skal feire litt, med venner som heller ikkje er heime.

— Maks fem, vi lovar å halde avstand, seier dei.

To meter. Ni tusen kilometer.

Imellom oss

Studentsenteret. Kunne ha vore eit dårleg besøkt museum. Eller ei filminnspeling tom for budsjett. Berre kulissane igjen.

Ein kjetting er hengt opp for å blokkere portalen til Sammen trening. Du kan ringe på på bokhandelen, om du absolutt må ha bøker. Lyset er slått på.

Elles er det mørkt. Stille.

Oppe i Studentradioen sit luftspeglinga av ein ung mann i ein krok og sender ut naudsignal på FM 107,8. Mayday, mayday, mayday.

Spise Sammen? Dessverre. Stengt. Closed.

Steriliserte bord saknar alle smulane, spilt mjølk og grisa chilli con carne. Stolseta lengtar seg sjuke etter dei varme studentrumpene. Blir galne av larmen frå låste kjøleskap og frysarar. Kor er alle saman? Kom tilbake!

Dersom det er sant at stillaste vatn har djupaste grunn, er bassenget på Studentsenteret ubehageleg djupt, no nede i 3,8 kilometer i den djupe enden.

Utanfor det tilsynelatande ubemanna Velferdskontoret ligg fem korger med kondom. Tjukk, tynn, glid, XL og jordbær.

Sammen? Hugs to meters avstand.

Dei er reiste heim no, studentane, til mor, til karantene, kjøtkaker, søster og bonusbror, tidleg jul, nå har vi desinfisert gølvet og vi har børi ved, til karantene, til skjermane, hyblane, til isolasjon, Netflix og digital eksamen.

Professorane sender frå studio, live frå kjøkkenet.

Nærast er du

Realfagbygget, 47 000 brutalistiske kvadratmeter. Dei som er igjen er så få, så små.

— Stemninga? Eg saknar liv, seier Irene Heggstad, som er avdelingsingeniør og held Elektronmikroskopisk laboratorium i gang.

Lyset frå lysrøyra reflekterer i det grøne linoleumsgolvet og fyk i 299 792 458 kilometer per sekund innover i dei labyrintiske korridorane.

— Det blir mykje dødtid, seier Heggstad.

Nokre fotografi frå mikroskopet er hengt på veggen. Nanopartiklar, ein loppefot, eit flugefragment, tusen gonger forstørra, a la Aliens 2.

I den store felles hallen i første etasje, det er nok godt meint, for å bøte på stemninga, er eit juletre i plast sett opp i alt det sterile, med dei beste ønskje om ei grotesk jul.

Smittevernvakta legg kabal.

Dersom ein kikar over kanten på dei høgrygga sitjegruppene, som er stua i hop som små festningar, kan ein sjå dei. Etter at reglane vart stramma inn, ned frå to, må dei no sitje ein og ein i kvar si «gruppe».

— Stemninga? Som om det er søndag kveld kvar dag, seier student Mathias Stana.

Han står ved festninga til kameraten, Fredrik von Schlanbusch, ja, det stemmer at namnet har adelege aner, men det er lenge sidan no. No er det eksamen om ei veke som gjeld, i «Energi», deretter kjem «Turbulens».

— Turbulens er ikkje så lett å få taket på, seier Schlanbusch.

Stana seier han er glad han har kompisen, som han kjente frå før. For han er ikkje blitt kjent med nokon andre.

— Eg starta på nytt fag. Så kom korona.

Når du er borte

Pultar og stolar på geledd, ein eksamensfabrikk, fiks ferdig, klar til produksjon.

Ingen her, ingenting. Ingen klamme hender, neglebiting, brusflasker eller matpapir. Ingen eksamensvakter, ingen studentar. Berre pultane, stolane, latterlege mengder desinfeksjonssprit frå pallar, og ein ettermiddag utanfor som mørknar utan leveringsfrist. Rommet er fullt, av ingenting.

Undrande og åleine står universitetet i regnet og lurer på kor det blei av alle saman.

Så slår det opp paraplyen, må prøve å sjå framover. Det er kanskje ein sjanse. Ein sjanse til å oppleve ei jul i eit framand land. Ein sjanse til polere eit heilt fakultet til bosnisk musikk. Ein sjanse til å halde fast i den eine kameraten ein får ha.

Ei tid for ingenting.

Kan den første som kjem tilbake sørge for å skru på lyset?