Førsteopponent om Ribe-Nyhus: — Grenselaust ærleg og grundig

Fakta

Andreas Ribe-Nyhus

• Andreas Ribe-Nyhus disputerte for graden ph.d. i studier av profesjonspraksis ved Nord universitet i Bodø.
• Avhandlinga har tittelen Indre og ytre soning og er ein «systematisk refleksjon av egen erfaring, på grunnlag av Ribe-Nyhus sin erfaring med å sitte mange år i fengsel,» ifølgje omtalen ved Nord universitet.
• I 2011 vart han dømt til 14 års fengsel for forsettleg drap under særskilt skjerpa omstende.

Fleire har i Khrono stilt spørsmål kring forskingsetikken i Ribe-Nyhus doktorgradsprosjekt, der han med grunnlag i eigne erfaringar i fengsel drøftar straff og soning i det norske retts- og fengselssystemet. Men under disputasen onsdag var forskingsetikk ikkje tema, og vart heller ikkje nemnt, verken av førsteopponent, professor Hedda Giertsen, eller andreopponent, professor Uffe Juel Jensen.

Heller ikkje frå tilhøyrarar, såkalla ex auditorio, kom det spørsmål av noko slag.

Si eiga kjelde

Under disputasen onsdag fekk Ribe-Nyhus ros for å ha tilført kriminologien viktig kunnskap, mellom anna frå førsteopponenten. Førsteoppononent Giertsen kommenterte Ribe-Nyhus' personlege inngang til stoffet — det at han har brukt seg sjølv som «kjelde» i forskinga.

— Det eg synest pregar denne avhandlinga, er at ho får fram den sosiale og menneskelege delen av kva det vil seie å sitje i fengsel. I dei fengselspolitiske og administrative skildringane er dette totalt fråverande.

— Nesten grenselaust ærlig og grundig, var ein av karakteristikkane frå Giertsen.

Ribe-Nyhus vart dømt for forsettleg drap under særs skjerpa omstende i 2011 etter å ha tatt livet av ein mann med øks. Kort tid etter starta doktorgradsarbeidet frå fengselet under rettleiinga av professor Anders Lindseth ved Senter for praktisk kunnskap ved Nord universitet. Ribe-Nyhus har hevda at drapet vart gjort i nødverje, eller i ein «trusselsituasjon». Dette kjem også fram i framstillinga i avhandlinga.

Rettsinstansane festa derimot ikkje lit til denne forklaringa.

Ribe-Nyhus vart lauslauten frå fengsel i fjor, etter å ha sona ni år og fire månader, den første tida i høgrisikofengsel.

Les også

Dømd for øksedrap i 2010— denne veka tar han doktorgrad om skuld og straff

Stiller spørsmål ved forskingsetikken

Ifølge etikkekspert i det europeiske forskingsrådet (ERC), Anne Inger Helmen Borge, er det at ein drapsdømt er si eiga kjelde til forskinga, berre ti år etter dommen fall – grunn nok i seg sjølv til å diskutere grundig om prosjektet er etisk forsvarleg.

— Det er ingen tvil om at dette arbeidet er i ei forskingsetisk gråsone, sa Borge til Khrono.

Også professor i filosofi og leiar av Forskingsetisk utval ved Universitetet i Oslo, Bjørn Torgrim Ramberg, stilte i Khrono kritiske spørsmål om det er gjort tilstrekkelege forskingsetiske vurderingar i prosjektet.

Ribe-Nyhus sjølv og rettleiaren hans, professor Anders Lindseth, har hevda at det ikkje er grunn til å ta ekstra forskingsetiske atterhald i prosjektet. Innhaldet i prosjektet har ikkje vore kjent for leiinga ved Nord universitet.